Cách tính giá điện 2 thành phần như thế nào?

Ngày 10/10/2025, EVN chính thức công bố thí điểm trên giấy giá điện 2 thành phần đối với các đơn vị sử dụng điện lớn. Cách tính giá điện 2 thành phần như thế nào? Cách tính mới ai có lợi, ai thiệt?

1. Giá điện 2 thành phần là gì?

Giá điện 2 thành phần là giá điện bao gồm giá công suất lớn nhất trong tháng (kW) và giá điện năng tiêu thụ (kWh).

• Thành phần giá công suất: Là công suất đỉnh được đo trong tháng
• Thành phần giá điện năng tiêu thụ: Chính là số kWh điện chúng ta tiêu thụ vẫn đang được làm cơ sở để tính hiện nay.

Có điểm khác so với đề xuất trước đây là giá công suất sẽ không phải là giá thuê bao là tính theo công suất đỉnh sử dụng của tháng đó.

2. Cách tính giá điện 2 thành phần như thế nào?

Theo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), tổng số tiền điện khách hàng theo giá điện hai thành phần được tính theo công thức:

Trong đó:

– TC: Tổng tiền điện khách hàng theo giá điện hai thành phần.

– (Cp × Pmax): Là thành phần tiền điện cho công suất sử dụng của khách hàng, phản ánh chi phí cố định mà khách hàng gây ra cho hệ thống điện.

– Cp: Là đơn giá công suất, được tính bằng đơn vị đồng/kW/tháng.

– Pmax: Là công suất cực đại của khách hàng trong tháng (kW) được xác định bởi công tơ đo đếm (là công suất trung bình trong khoảng thời gian tích phân có giá trị lớn nhất của tháng, khoảng thời gian tích phân hiện nay đang là 30 phút). Trường hợp bên mua điện ký một Hợp đồng cho nhiều công tơ đo đếm điện tại một địa điểm thì Pmax tính theo giá trị đo đếm được của từng công tơ.

– (Ca × Ap): Là thành phần tiền điện cho điện năng thực tế tiêu thụ của khách hàng, phản ánh chi phí biến đổi của quá trình cung ứng điện.

– Ca: Là đơn giá điện năng, được tính bằng đơn vị đồng/kWh. Đơn giá này có thể được thiết kế theo các khung giờ khác nhau như cao điểm, bình thường, và thấp điểm.

– Ap: điện năng tác dụng trong chu kỳ ghi chỉ số công tơ (kWh).

3. Biểu giá điện 2 thành phần

Biểu giá hai thành phần thí điểm sẽ chia theo các cấp điện áp (cao – trung – hạ áp) và khung giờ sử dụng. Cụ thể như sau:

Cấp điện áp	Giá công suất (đồng/kW/tháng)	Giá điện năng (đồng/kWh)
		Bình thường (*)	Cao điểm	Thấp điểm
110 kV trở lên	209.459	1.253	2.162	843
22-110 kV	235.414	1.275	2.182	859
6-22 kV	240.050	1.280	2.189	871
dưới 6 kV	286.153	1.332	2.251	904

(*) Bình thường là khung giờ 4h-9h30; 11h30-17h và 20-22h hàng ngày, trừ Chủ nhật (4h-22h). Cao điểm hàng ngày (trừ Chủ nhật) là khung 9h30-11h30 và 17-20h. Còn thấp điểm thường từ 22h hôm trước đến 4h sáng hôm sau, có giá rẻ nhất do nhu cầu sử dụng xuống thấp.

Mức giá điện năng trong biểu hai thành phần thấp hơn khoảng 25-33% so với hiện hành, do một phần chi phí cố định được tách ra thành công suất.

4. Đơn vị nào sẽ thí điểm giá điện 2 thành phần? Ai có lợi

Tập đoàn Điện lực VN (EVN) bắt đầu triển khai ghi thí điểm mô hình giá điện 2 thành phần đối với nhóm khách hàng sử dụng điện bình quân 200.000 kWh/tháng trở lên. Ước tính có khoảng 7.000 khách hàng sử dụng điện lớn được thí điểm đợt này.

Với cách tính như trên thì khách hàng tiêu thụ điện năng trung bình 200.000 kWh/tháng, đăng ký công suất cực đại lên đến 500 kW thì sẽ tiết kiệm tiền điện tuyệt đối gần 20 triệu đồng, giảm 4,55% so với giá điện một thành phần. Tương tự, các cơ sở thương mại – dịch vụ như trung tâm thương mại, khách sạn, nhà hàng… có phụ tải dao động mạnh trong ngày, thường tiêu thụ điện đạt đỉnh vào buổi trưa và tối. Chi phí công suất nhóm này có thể chiếm 25-35% tổng hóa đơn điện khi áp dụng mô hình giá 2 thành phần

5. Lợi ích, cơ hội và thách thức

Lợi ích

Theo mô phỏng, nếu 20% khách hàng công nghiệp lớn điều chỉnh phụ tải đỉnh giảm 10%, hệ thống điện có thể tiết kiệm khoảng 1,2 tỉ kWh/năm, tương đương giảm 900.000 tấn CO₂ phát thải.

Nếu áp dụng đại trà cơ chế này cho khách hàng công nghiệp và thương mại, EVN có thể giảm được 8-10% công suất cực đại của hệ thống điện quốc gia, tương đương 4.000 – 5.000 MW. Điều này đồng nghĩa với việc giảm đầu tư hàng chục nghìn tỉ đồng vào nguồn và lưới điện chỉ để phục vụ vài giờ cao điểm mỗi ngày.

Trong dài hạn, cơ chế này thúc đẩy khách hàng điều chỉnh hành vi tiêu dùng điện: hạn chế dùng điện vào giờ cao điểm, chuyển sang các thiết bị tiết kiệm năng lượng, hoặc lắp đặt điện mặt trời mái nhà kết hợp với pin lưu trữ để giảm công suất cực đại.

Thách thức

Rủi ro lớn nhất trong giai đoạn này là thiếu thông tin và hiểu biết của khách hàng. Nhiều đơn vị chưa nắm rõ cách tính 2 thành phần giá, dễ hiểu nhầm là tăng giá điện. Hoặc có sự nghi ngờ giữa dữ liệu đo đếm và phần mềm hóa đơn. Song về lâu dài, giá điện 2 thành phần sẽ khuyến khích khách hàng tiết kiệm điện có chọn lọc. Thay vì chỉ giảm tổng lượng tiêu thụ (kWh), người dùng sẽ quan tâm hơn đến giảm công suất cực đại (kW) – yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến đầu tư nguồn và lưới điện.

Để giảm chi phí tiền sử dụng điện, các đơn vị có thể chuyển sản xuất sang giờ thấp điểm, hoặc sử dụng bộ lưu điện công nghiệp để san bằng phụ tải, hoặc lắp điện mặt trời mái nhà kết hợp hệ thống lưu trữ BESS để giảm nhu cầu từ lưới trong giờ cao điểm.

Cơ hội

Giá điện hai thành phần là bước tiến tất yếu trong quá trình phát triển thị trường điện cạnh tranh tại Việt Nam. Với chính bản thân EVN, việc tách hai thành phần giá điện cũng mang lại lợi ích đáng kể. Doanh thu phần cố định ổn định hơn, giảm rủi ro thâm hụt trong mùa tiêu thụ thấp, đồng thời giúp EVN có cơ sở minh bạch hơn khi hoạch định đầu tư, tính toán giá bán lẻ và đàm phán với các nhà máy điện trong thị trường điện cạnh tranh.

Đối với các doanh nghiệp, đây cũng là bài toán để có thể giúp cắt giảm được hóa đơn tiền điện nếu có giải pháp hợp lý.

Xem thêm: Giải pháp lưu trữ năng lượng cho thương mại và công nghiệp (C&I ESS)

Quý khách hàng cần tư vấn giải pháp cho giá điện 2 thành phần có thể liên hệ:

Hotline: 0816579886 (Mr.Khướu)